Chuyện cây thị ở khu di tích ngã ba Đồng Lộc

Tại khu di tích Muời cô gái TNXP ở Ngã ba Đồng Lộc-Can Lộc- Hà Tĩnh, lối cổng chính dẫn vào khu tưởng niệm, bên cạnh bức thư do Tiểu đội trưởng Võ Thị Tần gửi mẹ trong những ngày tháng nóng bỏng của chiến tranh, có một cây thị được trồng và chăm sóc chu đáo. Cây đã cao trên 5m và bắt đầu trổ những bông hoa tinh khiết báo hiệu những trái thị thơm của các cô Tấm suốt đời siêng năng, cần cù, chịu thương, chịu khó. Đó chính là món quà mà Cán bộ, CNV TCty Cơ khí xây dựng (COMA), đã ấp ủ nhiều tháng trời mới thực hiện được.

Năm 2007, khi cả nước chuẩn bị kỷ niệm 40 năm ngày hy sinh của 10 cô gái TNXP tại Ngã ba Đồng Lộc, thì cũng là lúc COMA, thi công thuỷ điện Hương Sơn được 3 năm (đây là công trình cung cấp 70% sản lượng điện tiêu thụ của tỉnh Hà Tĩnh). Các đoàn công tác của COMA mỗi lần đến nhà máy đều qua dâng hương xin các chị che chở cho công trình gặp nhiều may mắn và thuận lợi. Chuyến công tác đầu năm 2007 hôm ấy có mặt đ/c Dương Văn Sơn – nguyên Chủ tịch HĐQT và một số anh em trong Ban Thưòng vụ Công đoàn. Sau lễ dâng hương, đoàn đi thăm toàn bộ khuôn viên khu di tích và mọi người đều thống nhất, ngoài số tiền mà cán bộ CNV ủng hộ vào việc tôn tạo, trùng tu khu di tích, COMA cần tặng món quà gì đó mang nặng ý nghĩa nhân văn và trường tồn lâu dài theo năm tháng.

Trồng cây gì vừa có ý nghĩa, vừa có tuổi thọ cao…trong khi khu di tích đã có rất nhiều cây của các vị lãnh đaọ nhà nước, các bộ, ngành trong và ngoài tỉnh. Khi anh em còn đang tranh luận trao đổi, Anh Sơn đề nghị kiểm tra toàn bộ xem đã có cây thị chưa, nếu chưa thì ta nên dâng tặng cây thị cho các chị. Cả đoàn ồ lên với sáng kiến của Chủ tịch. Thị là một loại cây có tuổi thọ từ vài trăm đến cả ngàn năm tuổi, tuy rất khó trồng bởi kén đất và cần sự chăm sóc cầu kỳ. Các bộ phận cây lại được dân gian dùng làm thuốc chữa nhiều bệnh khác nhau làm cho con người trường thọ. Là loài cây gắn bó với đời sống con người và đặc biệt có ý nghĩa bởi câu chuyện cổ tích huyền thoại Tấm Cám, và từ lâu những trái thị thơm là thứ quả không thể thiếu được trong mỗi chiếc khăn mùi xoa cầm tay của những cô thôn nữ mỗi khi e thẹn hẹn hò hay được gặp người yêu.

Công đoàn COMA là cơ quan được giao nhiệm vụ tìm giống cây trồng quý này, các anh đã phân công cán bộ đến các trung tâm giống cây trồng, các công ty công viên cây xanh… nhưng đều không có bất cứ nơi nào có. Cuộc phát động được nhân rộng và anh em phát hiện ngay tại quê hương các chị, xã Trung Lương nằm dưới chân núi Hồng Lĩnh là quê hương loài cây quý này. Được sự giúp đỡ của gia đình anh Lĩnh (một cán bộ của COMA) và các cụ cao niên, một cây thị có dáng đẹp nhất, cành xanh vươn ra bốn hướng được lựa chọn và chính thức được cẩu lên xe tự hành về trồng tại khu di tích Ngã ba Đồng lộc đúng ngày doanh nhân Việt Nam 23/10/2007.

Thấm thoắt 4 năm trôi qua, năm nào cũng vậy các đoàn công tác của COMA mỗi lần đi qua các anh, các chị ngoài việc đến dâng hương, họ lại kết hợp mang về những túi phân vi sinh và cùng với BQL khu di tích chăm sóc cây, mong cho cây mau lớn đặng dâng những trái thị thơm cho các cô gái của chúng ta mãi mãi thanh xuân và bất diệt trong lòng các thế hệ hàng triệu người dân Việt.

NGỌC NHO